Người Nhật, giáo dục hoàn thiện con người từ bữa ăn của trẻ nhỏ ở trường học.

Một bà mẹ Nhật Bản sống ở New York đến thăm trường học của con mình và thấy rằng bữa trưa lãng phí đáng kinh ngạc, với một đống hỗn độn trên bàn và rác thải ném trên sàn. Là một nhà bảo vệ môi trường và nhà làm phim tài liệu, cô không thể nhẫn nhịn được điều đó và quay trở lại Nhật Bản để quay một bộ phim tài liệu dài 8 phút có tên “Bữa trưa học đường ở Nhật Bản”.

Cô vốn định gây chấn động các trường học ở New York nhưng không ngờ đoạn video lại nổi như cồn trên mạng, với hơn 13 triệu lượt xem, gần 60.000 lượt thích và hơn 10.000 bình luận. Đoạn video mô tả đầy đủ quy trình ăn trưa kéo dài 45 phút, một số người thở dài sau khi xem xong: “Nhật Bản đang đào tạo công dân, còn chúng ta đang đào tạo công chúa”.
Đạo diễn đã theo chân một nữ sinh lớp 5 tên Yui đến một trường tiểu học ở tỉnh Saitama, Nhật Bản. Trường có tổng số 682 học sinh từ lớp một đến lớp sáu.

Nông trại trường học

Trường có một nhà bếp trung tâm, với các giáo viên và nhân viên, 5 đầu bếp nấu 720 phần đồ ăn một ngày trong vòng ba giờ.  Hôm đó có một món là cá chiên và nước lê, đầu bếp đổ nước lê lên cá chiên, món này trở thành món ăn khoái khẩu của học sinh. Một món ăn khác là khoai tây nghiền, được lấy từ nông trại của trường và được các học sinh lớp sáu trồng.

Điều này hoàn toàn không phải là ngoại lệ đối với trường học mà đã được chính phủ Nhật Bản khuyến khích từ lâu. Học sinh mới cảm nhận được trực tiếp giá trị của thực phẩm khi tự mình xuống ruộng trồng trọt, chỉ những trường có điều kiện mới làm được việc này, một số trường cũng có vườn cây ăn trái.

Bữa trưa học sinh trực nhật lấy đồ ăn

Học sinh tự trải khăn trải bàn và bát đũa. Bữa trực trưa đưa cả lớp trở về từ bếp. Trước khi ăn trưa, các bé phải đeo tạp dề trắng, đeo khẩu trang và đội mũ lưỡi trai, các cô gái phải nhét mái tóc dài vào mũ.

Một tốp học sinh làm nhiệm vụ đứng thành hàng dài cầm những cuốn sổ nhỏ và chờ người đến rồi hỏi: “Các bạn có bị ho, sổ mũi không? Các bạn rửa tay cẩn thận chưa?”
Trước khi ra về, các em cúi chào các đầu bếp và nói lời cảm ơn: “Chúng con là học sinh lớp 5, cảm ơn các bác đã nấu cho chúng con những món ăn ngon ạ”.

Các bữa ăn được mang về lớp học, các học sinh trực nhật ngày hôm đó phát sữa và thức ăn cho mọi người, trong khi các học sinh khác đợi bữa ăn bắt đầu.

Quý trọng đồ ăn

Trước bữa ăn, học sinh trực tiếp giải thích: “Các học sinh lớp sáu trồng khoai tây, và lê dùng làm nước ép lấy từ một nông trại gần đó và đến tháng 3 năm sau sẽ đến lượt các bạn trồng khoai tây rồi đến tháng 7 năm sau lại được ăn khoai tây”. Bọn trẻ reo hò.

Giáo viên và học sinh ăn cùng nhau, mỗi ngày sẽ có thêm một ít thức ăn cho những học sinh ăn nhiều. Đoán xem bạn muốn ăn gì và quyết định ai sẽ ăn và ai sẽ ăn gì?. “Yeah! Con cá bây giờ là của tôi”. Cậu bé thắng trận cao hứng nhảy cẫng lên sung sướng và vui mừng khôn xiết trước món ăn mà cậu “giành được” theo phương thức này.

Tự thu dọn sau bữa ăn trưa

Việc đầu tiên các học sinh làm sau khi ăn là mở hộp sữa. Các học sinh làm nhiệm vụ thu gom những hộp sữa mà mọi người đã lấy ra, làm sạch chúng rồi phơi nắng cho khô trước khi gửi đến trạm tái chế của trường vào ngày hôm sau.

Học sinh trực nhật cũng có trách nhiệm sắp xếp đồ dùng mà mọi người đã ăn xong và vận chuyển trở lại bếp. Trước khi hoàn thành các món ăn, một học sinh trực ca nói với mọi người: “Cảm ơn vì bữa trưa ngon lành mà các bác đã nấu cho chúng con!” Các học sinh lặp lại những lời tương tự.

Tạp dề và mũ của học sinh đã qua sử dụng cần được mang về nhà giặt sạch để ngày hôm sau học sinh trực tiếp sử dụng.

School-Lunch-in-Japan

Tất cả học sinh cùng nhau dọn dẹp

Từ 12 giờ 25 phút đến 1 giờ 10 phút, sau 45 phút ăn trưa, có thời gian dọn dẹp cố định 20 phút mỗi ngày. Phòng học, hành lang, cầu thang, cửa ra vào, nhà vệ sinh, phòng thể dục, phòng làm việc của giáo viên phải được quét dọn sạch sẽ.

Khoảng 500.000 VNĐ/tháng cho bữa ăn trưa

Đối với những bữa ăn trưa như thế này, phụ huynh chỉ phải trả 3.000 ~ 4.000 yên (khoảng 500.000 VNĐ) tiền nguyên liệu mỗi tháng, nhân công và các chi phí khác do chính phủ chi trả. Ở những vùng nghèo, ngay cả nguyên liệu cũng được miễn.

Bình luận của cư dân mạng:

“Thật kinh hãi khi nghĩ đến sau khi xem đoạn video, nhiều người lớn trong chúng ta không thể làm được! Chỉ trong một giờ, nó vượt qua tất cả giáo dục trường học và những câu chuyện truyền động lực cảm thấy tốt của phụ huynh và bạn bè trong nhóm!”

Chất lượng quốc gia của Nhật Bản thực sự rất cao! Trẻ em là tương lai của chúng ta! Vạch xuất phát nên được thay đổi!

Trước sự việc này, một số cư dân mạng phản ứng: “Đó là một đức tính tốt để giáo dục trẻ em phải có phẩm chất và trách nhiệm ngay từ nhỏ. Dù là người Nhật hay các quốc gia khác, những điều tốt đẹp nên học hỏi. Chính vì từ nhỏ tôi đã không được học hành tử tế nên có một lũ bạn không biết làm gì vào đây tìm đủ thứ cớ để chỉ trích. Có cần thiết không? Có được không?”.

Kỳ Mai biên dịch (nguồn Vạn điều hay)
Các bạn có thể tìm thêm thông tin từ các clip trên youtube với từ khóa: “School Lunch in Japan – It’s Not Just About Eating!”